E-Kitaplar
Culpa In Contrahendo Üstüne
- Yayınevi: Aristo Yayınevi
- Yazar: Prof. Dr. İlhan ULUSAN
- Sayfa Sayısı: 75
- Yayın Tarihi: 05.06.2021
- Baskı: 1
- Tür: E-kitap
- Basılı Olsaydı Fiyatı: 50,00
Bu kitap 2259 kez incelendi; 54 adet satıldı.
Kategoriler: Borçlar Hukuku, Bütün Hukuk Kitapları, Nostaljik Hukuk Serisi
(Sayın Yazarın, doktor unvanı ile yazdığı ve 1982 yılında basılmış olan Prof. Dr. Ümit Yaşar Doğanay'ın Anısına Armağan kitabındaki makalesinin ayrı basımıdır)
İnceleme konumuzu oluşturan sözleşme görüşmelerinden doğan sorumluluk ya da Jhering’in[1] adlandırmasıyla öğretide yaygınlaşan “Culpa in Contrahendo” kurumunu ele alıp incelemeden önce bir bakıma somut uğraşı alanımızı aşan genel borç doğurucu etkenler olarak sözleşme ve haksız eylemden doğan sorumluluk türlerinin açığa kavuşturulmasının gerekli olduğu kanısındayım. Gerçekten, Jhering’in etkisi ile ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından bugüne değin çeşitli hukuk sistemlerinde gözlenen nitelik tartışmalarının Culpa in Contrahendoyu hukuksal kalıp olarak sözleşme veya haksız eylem biçiminde ele aldığı göz önünde tutulursa, bu iki sorumluluk kaynaklarına kısa da olsa değinmenin yararı bir kez daha belirir.
Sözleşme ve haksız eylem (Obligationes Ex Contractu ve Ex Delicto) şeklindeki ikili ayrım kökeni gereği Roma Hukukuna dayanır[2]. Bununla birlikte daha bu hukuk sisteminde dahi, sözleşme ve haksız eylemin dışında diğer çeşitli nedenlerin (Variae Causarum Figurae) varlığı kabul edilmiştir. Bunların bir kısmı yakınlık durumlarına göre örneğin vekilliksiz iş görmede olduğu gibi sözleşmelere, bazıları da örneğin kusursuz sorumluluk türlerinde olduğu gibi haksız eylemlere benzetilip, bunlara ilişkin hükümlere bağlı kılınmışlardır[3].
Öğretide yetersiz bulunarak tartışmalara yol açmış ikili ayrım yerine, özellikle inceleyeceğimiz somut konuda olduğu gibi gerçek anlamda haksız bir eylem veya hiçbir şekilde sözleşme niteliği taşımayan bazı olgular karşısında sorumluluk kaynaklarını, geniş anlamda hukuksal işlemlere ve bu niteliği taşımayanları ise yasal borç ilişkileri (die gesetzlichen Schuldverhältnisse) şeklinde bir diğer ikili ayrıma bağlı kılmak yolu oldukça sık izlenmektedir[4]. Bununla birlikte irade özgürlüğünün özellikle doğal hukuk öğretisinin liberal etkisi ile[5] egemen olduğu hukuksal işlemler (özellikle sözleşmeler) alanında yasanın düzenleyici, gereğinde mülkiyet kurumunda olduğu gibi sınırlayıcı etkisi göz önünde tutulursa ayrımın son bir analizle monist bir nitelik taşıdığını iddia etmek olanağı da doğabilecektir. Bu nedenle özellikle culpa in contrahendo ile yakın ilgiyi ve didaktik etkenleri göz önünde tutarak haklı eleştirilere katılmakla birlikte, sözleşme, haksız eylem ayrımına yalnızca başlıklarıyla değinmek yerinde olacaktır.
[1] JHERING Rudolf Von, s.4 vd.
[2] BLOMEYER, s.69; GSCHNITZER, s.4; SCHWARZ, s.148; ATAAY, s.45-46. Özellikle bkz. UMUR, s.34’de yer alan Causae Obligationum kavramına ilişkin açıklama.
[3] GSCHNITZER, s.5; ESSER/SCHMIDT, s.13; UMUR, s.34. Borç kaynağı olarak sebepsiz zenginleşme ve bu kaynağın genel ayrım içindeki yerine bu incelemede değinmiyoruz.
[4] ESSER/SCHMIDT, s.14 vd.; BLOMEYER, s.69; GSCHNITZER, s.5.
[5] ULUSAN, MHAD., Yıl 4, No. 6’dan ayrı bası, s.28.
Prof. Dr. İlhan ULUSAN
- Eğitim Sayısı 3
- E-Kitap Sayısı 7
- Eğitim Alan Kişi Sayısı 0
- E-Kitap Alan Kişi Sayısı 0
Eğitmen Hakkında
Prof. Dr. Mehmet İlhan Ulusan, 1946 yılında İstanbul’da doğmuş, 1965 yılında Alman Lisesi’ni, 1969 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirmiştir.
Ulusan, 20.12.1969 tarihinde İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde Medeni Hukuk Asistanı olmuş, 1976 yılında “Medeni Hukukta Fedakârlığın Denkleştirilmesi İlkesi ve Uygulama Alanı” adlı doktora tezinin kabulü ile “Hukuk Doktoru” unvanını kazanmıştır.
Prof. Dr. Mehmet İlhan ULUSAN, 1982 yılı Mart ayında “İyiniyetli Sebepsiz Zenginleşenin İade Borcunun Sınırlanması Sorunu” adlı doçentlik tezini tamamlamış ve 05.11.1982 tarihinde doçent olmuş; 1988 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalında profesör unvanını elde etmiştir.
Ulusan, 1973–1974 yıllarında Federal Almanya’da Bonn Üniversitesi Hukuk Fakültesinde, 1979–1980 yıllarında Avusturya’da Viyana Üniversitesi Hukuk Fakültesinde eğitim ve öğretim faaliyetleri ile bilimsel inceleme ve araştırmalarda bulunuştur. Ulusan, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesinde dersler vermiştir. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 2000 yılında emekli olan ULUSAN, aynı yıl İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesinde kurucu öğretim üyesi olarak yer almış, Özel Hukuk Bölüm Başkanlığı, Fakülte ve Üniversite Yönetim Kurulu Üyeliği, Üniversite Senato Üyeliği görevlerini uzun yıllar sürdürmüş, 2005-2009 tarihleri arasında İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı olarak görev yapmıştır.
Ulusan ayrıca 2012 yılından itibaren Fikri Haklar Uygulama ve Araştırma Merkezi (FİHAMER) Müdürlüğü görevini üstlenmiştir.
Aldığı Ödüller, Eserleri ve Sivil Toplum Çalışmaları
Prof. Dr. ULUSAN 1970 yılında, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Seminer Yarışması ikincilik ödülü almıştır. 15.03.2013 tarihinde ise “Avusturya Cumhuriyeti Birinci Derece Bilim ve Sanat Nişanı (Ehrenkreuz für Wissenschaft und Kunst erster Klasse) kendisine törenle takdim edilmiştir. Ulusan, İstanbul Barosuna kayıtlı avukattır.
Türkiye İş Bankası İstanbul Bölge Hukuk Müşavirliğinde görev yapmış, iki yıl süreyle “Türk Ekonomik Hukuk Araştırmaları Vakfı”nda başkan olarak çalışmıştır. Prof. Dr. ULUSAN, “Uluslararası Karşılaştırmalı Hukuk Akademisi (International Academy of Comparative Law)”, ”Türk Alman Hukukçular Derneği” ve “Alman Liseliler Kültür ve Eğitim Vakfı (ALKEV) üyesidir. Prof. Dr. ULUSAN’ın Türkçe ve Almanca yazılmış ve basılmış çok sayıda eseri vardır. Bu eserlerin hemen tamamına atıfta bulunulmuştur.
Uzun yıllar boyunca yürüttüğü idari ve eğitim-öğretim faaliyetleri çerçevesinde yaptığı bilimsel yayınların yanı sıra çok sayıda doktora ve yüksek lisans tez danışmanlıklarını yürütmüş, organize ettiği ulusal ve uluslar arası yayınların editörlüğünü yapmıştır. Prof. Dr. Mehmet İlhan ULUSAN, 1980 yılından itibaren başta İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi olmak üzere Viyana Üniversitesi Hukuk Fakültesi ile belirli aralıklarla düzenlenen Hukuk Haftalarının gerçekleştirilmesinde, yürütülmesinde ve sürdürülmesinde düzenleyici olarak etkin görevler üstlenmiştir.
FORMÜL:
Kitabın Sayfa Sayısı / 2 x 1000 / 69000 = 1000 adet basılan bir kitap için kesilen ağaç sayısı
Kağıt yapımında, genellikle iğne yapraklı ağaçlardan Ladin ve Çam ağaçları kullanılmaktadır. Çoğunluk çam ağacına aittir.
Dünya çapında her gün 80.000 ila 160.000 ağaç kesilmekte ve kağıt endüstrisinde kullanılmaktadır. Ormanlar yok edilmekte, küresel ölçekte iklim değişikliğine sebep olmaktadır.
Bir çam ağacının boyunu ortalama 18 m, yarıçapı da 15 cm eder. Bu durumda bir çam ağacı 1,2717 metreküptür. 0.0083 metreküp odun yaklaşık 4,5 kg gelir. Bu durumda 1,2717 metreküp odun yani bir ağaç 690 kg gelecektir.
Bir ağaçtan elde edilen kağıt, ağacın ağırlığının yarısı kadar etmektedir.
O halde, ortalama bir çam ağacı 690 kg ettiğine göre, elde edilecek kağıt 345 kg olacaktır.
Bir A4 beyaz kağıdın ağırlığı 5 gr etmektedir. Demek ki, bir ağaçtan 345000/5 = 69000 adet A4 yaprağı elde edilmektedir.
Günümüzde özellikle dijital kitap baskılarında, kitabın boyutu ne olursa olsun A4 boyutunda kağıt harcanmakta olup, kesime giren kısımları atılmaktadır.
Buraya kadar elde edilen verilerle şöyle bir formül çıkartılabilmektedir:
Kitabın sayfa sayısı / 2 = kitapta kullanılan kağıt yaprağı.
Her kitabın asgari 1000 adet basıldığı (ki ortalama çok daha yüksek çıkacaktır)
FORMÜL:
Kitabın Sayfa Sayısı / 2 x 1000 / 69000 = 1000 adet basılan bir kitap için kesilen ağaç sayısı
E-kitaplar geleceğimizi kurtaracak. Gelin e-kitapları daha çok sevelim, doğaya bir nebze olsun nefes verelim.
Peki basılı kitapların çevreye verdiği tahribat sadece ağaç ile mi sınırlı? Tabii ki hayır! Bir araştırmaya göre, Amerika Birleşik Devletlerinde hava kirliliğinin yüzde yirmisini kağıt fabrikaları oluşturuyor. Bununla birlikte havayla sınırlı kalmayıp su kirliliğine de büyük ölçüde neden oluyor. Zira kağıt, yapısı gereğince bol suya ihtiyaç duyar.
Modern tesislerde bile 1 ton kağıt üretebilmek için yaklaşık 50 ton su kirletilmektedir.
Artık karar sizin? E-kitap teknolojisi yokken elbette kitaplar ağaçlardan daha önemli idi. Zira, entelektüel hale gelen her birey doğayı korumak için fazladan çaba harcayabilecek bilince kavuşmuş olacaktı.
Ya şimdi? Tamamen zararsız bir teknoloji varken, hala zararlı nostaljik alışkanlıklarınıza devam mı etmek istiyorsunuz? Siz bilirsiniz…
